Column in De Volkskrant 16 september 2022

‘Geen denken aan, juf!’, briest Jip. ‘Weet u wel hoeveel onschuldige mensen die barbaren hebben vermoord? Alleen al 35 miljoen in India. En al het geld dat ze daar hebben gestolen.’ Zijn ogen spuwen vuur. ‘Dan moet ik hun taal spreken? Echt niet!’

Jip, de professor in mijn groep 7, is pas tien lentes jong. Van de wereld weet hij alles. ‘Ik ben veganist en mijn lievelingsvakken zijn antropologie, filosofie en geschiedenis’, vertelde hij bij onze kennismaking aan het begin van het schooljaar. Zijn belangrijkste levensdoel: de wereld beter maken. De jongensversie van Greta Thunberg.

Maar Engels leren wil hij niet. ‘Ik haat die onderdrukkers’, zei hij fel toen deze week in het Jeugdjournaal uitgebreid werd stilgestaan bij de dood van koningin Elizabeth. ‘Na de dood van mijn oma stonden er toch ook geen mensen langs te kant te huilen met een Paddingtonbeertje in hun hand? En zij was al 98.’ Jip schudde zijn hoofd. ‘Oude mensen gaan nu eenmaal dood, juf. Dat hoort bij het leven. Waarom al die heisa?’

Ja, waarom al die heisa? Dat vraag ik me ook al de hele week af. Natuurlijk, het Verenigd Koninkrijk is een invloedrijk land en zeventig jaar op de troon is een lange tijd. Toch, dat Elizabeth zo lang leefde kun je moeilijk zien als haar eigen verdienste. Bovendien worden rijke mensen ook nog eens ouder dan arme mensen. Zeker als je in Buckingham Palace woont. Geen zorgen over het niet kunnen betalen van je energierekening. Of angst voor een lege huishoudportemonnee aan het einde van de maand. Over een dak boven haar hoofd hoefde deze royal al helemaal niet wakker te liggen. Huizen genoeg.

Nu zal de meest verfilmde koningin ter wereld best gevoel voor humor hebben gehad en een groot plichtsbesef, maar er leven op onze aardbol zoveel oude mensen die zich tot hun dood uit de naad werken. Onder veel minder gunstige omstandigheden. Dus waarom die ‘over-de-doden-niets-dan-goed-nieuwsshow’? Dat ze eindeloos de hand boven het hoofd hield van haar lievelingszoon Andrew – een graag geziene gast in de jonge-meisjes-harem van Epstein – vraagt op zijn minst om relativering van haar verdiensten, in plaats van blinde koninginverheerlijking. Net als het uitblijven van excuses en herstelbetalingen aan voormalige Britse koloniën. Maar nee, ‘Kom niet aan onze Queen!’ Zorgwekkende arrestaties van vreedzame betogers met onschuldige teksten als ‘Not my king’ en ‘Abolish the monarchy’ doodden het schaarse tegengeluid. Zelfs Lubach heeft het geweten. Humor is het exclusieve domein van de Engelsen.

In een ingezonden brief schrijft een Volkskrantlezer terecht dat het laten zien van al dat nieuws over de Queen, ook het niet laten zien van ander nieuws is. Nieuws dat zo pijnlijk is dat we ons liever bekommeren om het wel en wee van de lievelingshondjes van een overleden Britse koningin, dan om vijfhonderd alleenstaande asielzoekers zonder opvangplek, tienduizenden kwetsbare kinderen in nood door een falende jeugdbescherming en 1,3 miljoen mensen die onder de armoedegrens leven, waaronder ruim driehonderdduizend kinderen.

‘Welke taal wil je dan wel spreken?’, vraag ik Jip als hij weer wat bedaard is. ‘Duits Juf, dat is de taal van de wetenschap. En Nederlands natuurlijk!’

Ik glimlach. Tijd voor een lesje geschiedenis aanstaande woensdag als het – na deze roerige koninginneweek – Prinsjesdag is geweest, en Jip hoort waarom de Gouden Koets van ons eigen koningshuis in de stalling bleef.

Bron: De Volkskrant, 16 september 2022.