Niet stoppen met verven!’, zegt de vrouw in de kappersstoel naast mij. ‘Geloof me, het maakt je in één klap tien jaar ouder.’ Ze kan haar afgrijzen nauwelijks verhullen. ‘Grijze haren zijn kerkhofbloemen.’
Grijs is oud. Aftakeling, dor hout. In deze tijd van ‘voor altijd jong’ en digitaal gemanipuleerde schoonheidsidealen slaat gerontofobie (de angst voor ouder worden) hard om zich heen. Het maatschappelijke beeld van ouderen, zeker van oudere vrouwen, is vaak negatief. Grijsgrauwe lokken, groeven en plooien, afzakkende mondhoeken, een taille die verdwijnt; het zijn vloeken die je coûte que coûte zo lang mogelijk voor je uit wilt schuiven. Oud worden wil iedereen, maar niemand wil het zijn, luidt het cliché. Behalve als je jong bent, dan heeft ouder worden nog iets spannends. Maar zodra we de 20 zijn gepasseerd, doet het najagen van de eeuwige jeugd zijn intrede. Antirimpelcrèmes, botox tegen kraaienpoten, borst-, buik- en bilcorrecties, het is booming business. Het Amerikaanse onderzoeksbureau Statista verwacht dat de industrie van ouderdomsbezweringsmiddelen verder groeit naar bijna 90 miljard euro in 2026. En als je denkt dat alleen commerciële bedrijven met antiveroudering bezig zijn, dan kom je bedrogen uit. Ook de wetenschap zet vol in op het vinden van een levenselixer dat veroudering vertraagt en ons leven verlengt.
En we leven al veel langer dan verwacht. Zelfs zoveel dat pensioenfondsen en verzekeraars bakken extra kapitaal moeten reserveren om te zijner tijd alle pensioenen te kunnen uitkeren, zoals Achmea afgelopen week aankondigde. Volgens de laatste levensverwachtingsprognoses zullen kinderen die nu worden geboren, in de richting van honderd jaar gaan (vrouwen 93 en mannen 90 jaar); een van de belangrijkste redenen waarom ons pensioenstelsel niet langer houdbaar is. Dat wordt dus doorwerken voor ons allemaal. Gelukkig is er werk genoeg met al die nijpende personeelstekorten. Zou je denken. Toch zijn er nog altijd 55 duizend 55-plussers die graag aan de slag willen, maar niet aan de slag komen. Wijsheid en ervaring verliezen het van negatieve beeldvorming. Tot er stikstofgedoe is met boeren, dan wordt een grijsaard als Remkes van stal gehaald.
Overigens is de afkeer van ouderdom geen wereldwijd gegeven. In Afrika wordt ouderdom juist omarmd. Zoals in Ghana, waar voor ‘oud worden’ überhaupt geen woorden bestaan. In plaats van: ‘Zij is oud’ zeggen Ghanezen: ‘Zij is gegroeid’. Een uitstekende verwoording voor wat ouderdom eigenlijk betekent. Veel beter dan het stereotiepe beeld van op hun onderlip sabbelende oudjes achter de geraniums, in afwachting van de komst van Magere Hein.
Net als ik de vrouw in de kappersstoel naast mij van repliek wil dienen, zwiert de deur van de kapsalon open. Het is mevrouw Petersen. 94 en al jaren vaste klant. ‘Het is gelukt hoor’, zegt ze opgewekt, terwijl ze een handboor die ze – naar later blijkt – van mijn kapper heeft geleend, uit een blauwe Albert Heijn tas haalt. ‘De bumper van zijn auto zit er weer op. Het was een fluitje van een cent.’ Haar buurman was met zijn auto tegen een paaltje gereden en mevrouw Petersen had hem ‘even geholpen’. ‘Dat scheelt hem weer een dure rekening van de garage’, zegt ze lachend. Pas dan valt haar oog op de haarverfkwast in de handen van de kapper. ‘O, en ik zou stoppen met verven hoor. Met al die prijsstijgingen vandaag de dag. Nou ik ga weer.’
Weg is ze. Haar zwartgekleurde haren wapperend in de wind.
Bron: De Volkskrant, 21 oktober 2022
