{"id":3169,"date":"2025-01-13T11:11:05","date_gmt":"2025-01-13T09:11:05","guid":{"rendered":"https:\/\/merelvanvroonhoven.nl\/?p=3169"},"modified":"2025-01-13T11:11:07","modified_gmt":"2025-01-13T09:11:07","slug":"column-in-de-volkskrant-11-januari-2025","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/merelvanvroonhoven.nl\/column-in-de-volkskrant-11-januari-2025\/","title":{"rendered":"Column in De Volkskrant, 11 januari 2025"},"content":{"rendered":"
\"\"<\/figure>\n\n\n

Je hebt van die dagen die op je netvlies staan gebrand. Maandag 15 september 2008 is er zo eentje voor mij. Kwart voor acht \u2019s ochtends. Kopje koffie met collega\u2019s. Op het oog een gewone dag. Tot Paul vol ongeloof \u2018holy shit!\u2019 richting het tv-scherm schreeuwde. \u2018Lehman Brothers files for Bankruptcy!\u2019 De grootste recessie sinds de Grote Depressie volgde. Huizenmarkten in puin, miljoenen ontslagen en biljoenen euro\u2019s belastinggeld verslindende reddingsacties.<\/p>\n\n\n\n

Jarenlang hadden financi\u00eble instellingen vrij baan. Door met veel geleend geld (onder het mom van innovatie) uiterst ondoorzichtige, riskante en niet zelden dubieuze producten te slijten, konden ze woekerwinsten boeken en almaar groter groeien. Deregulering was het toverwoord. Tot het kaartenhuis instortte.<\/p>\n\n\n\n

Onheilssignalen in overvloed; evenals journalisten, wetenschappers en klokkenluiders die waarschuwden, maar het werd afgedaan als hysterisch of ver van mijn bed, de toenemende niet-pluisgevoelens werden verdoezeld. De machtige banken waren too big to fail<\/em>.<\/p>\n\n\n\n

Nu, anno 2025, is onze afhankelijkheid van de grote Amerikaanse (en Chinese) techbedrijven minstens zo angstaanjagend groot. Zowel financieel als maatschappelijk. Voor een endorfineshotje scrollen we massaal de dagen weg, de giftige, haatzaaiende algoritmes die ons verslaafd houden op de koop toenemend. Ons lot in handen van Google, Musk en Meta. Ook overheid, scholen en zorginstellingen besteden de digitale infrastructuur vrolijk uit aan Amerikaanse bedrijven. De Amerikaanse overheid kijkt mee.<\/p>\n\n\n\n

De controlemacht van de Nederlandse politiek en rechtspraak staat buitenspel. Evenals die van de journalistiek. \u2018Van oudsher vormde de overheid de grootste bedreiging voor persvrijheid. Maar de grootste risico\u2019s komen nu van de tech- en platformbedrijven\u2019, weet Alyt Damstra van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR). Die kwam in oktober met een oproep om in te grijpen tegen de almacht van techbedrijven. Tevergeefs. Geen politieke interesse, afgedaan als alarmistisch. \u2018Zo\u2019n vaart loopt het niet.\u2019<\/p>\n\n\n\n

Cyberexpert Marietje Schaake hekelt de lakse houding van de Nederlandse beleidsmakers. \u2018Grote techbedrijven brengen de democratie in gevaar.\u2019 Volgens Schaake voerde lange tijd het narratief de boventoon dat bedrijven van techpioniers burgers vrijheden boden en hun een stem gaven, over landsgrenzen heen. Een mooi beeld, maar na\u00efef en nalatig, vindt ze. Techbedrijven zijn verworden tot grote \u2018rupsen-nooit-genoeg\u2019.<\/p>\n\n\n\n

In reactie op big tech kwam de Europese Commissie met een waaier aan regels, maar net als in de financi\u00eble sector is de lobby van deze megarijke multinationals oneindig groot en zijn hun zakken diep. Ze spelen landen tegen elkaar uit, gebruiken economische dreigementen of spannen rechtszaken aan. Of ze lappen regels gewoonweg aan hun laars.<\/p>\n\n\n\n

Dus moet ieder bedrijf dat zich niet aan de EU-regelgeving houdt keihard worden geweerd, aldus Reijer Passchier, hoogleraar digitalisering en de democratische rechtsstaat. Het vraagt er wel om dat \u2018overheden, Europese bedrijven en burgers hun enorme afhankelijkheid van big tech in hoog tempo afbouwen.\u2019<\/p>\n\n\n\n

Afgelopen donderdag voelde ik opeens enorme boosheid. \u2018Nieuw beleid Instagram en Facebook: vrouwen \u2018voorwerpen\u2019 en homo\u2019s \u2018mentaal ziek\u2019 noemen mag voortaan\u2019, kopte mijn krant. Hoe lang negeer ik mijn niet-pluisgevoel nog? Blijf ik schrijven over de schadelijke gevolgen van sociale media voor kinderen en onze democratie, om vervolgens mijn columns toch weer op Zuckerbergs echokamers te plaatsen? Ik stop!<\/p>\n\n\n\n

En nee, mijn vertrek van Instagram, Facebook en WhatsApp zal de techdictatuur niet tegenhouden. Maar elk verwijderd account is er \u00e9\u00e9n. Bovendien: van een ouderwets belletje of fysiek bezoek is nog nooit iemand slechter geworden. En sms\u2019en, ach, dat is zo gek nog niet.<\/p>\n\n\n\n

Bron:\u00a0<\/strong>De Volkskrant<\/a>, 11 januari 2025<\/p>\n\n\n\n

<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Je hebt van die dagen die op je netvlies staan gebrand. Maandag 15 september 2008 is er zo eentje voor mij. Kwart voor acht \u2019s ochtends. Kopje koffie met collega\u2019s. Op het oog een gewone dag. Tot Paul vol ongeloof \u2018holy shit!\u2019 richting het tv-scherm schreeuwde. \u2018Lehman Brothers files for Bankruptcy!\u2019 De grootste recessie sinds …<\/p>\n

Column in De Volkskrant, 11 januari 2025<\/span> Lees meer »<\/a><\/p>\n","protected":false},"author":3,"featured_media":3170,"comment_status":"closed","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"site-sidebar-layout":"default","site-content-layout":"default","ast-global-header-display":"","ast-main-header-display":"","ast-hfb-above-header-display":"","ast-hfb-below-header-display":"","ast-hfb-mobile-header-display":"","site-post-title":"","ast-breadcrumbs-content":"","ast-featured-img":"","footer-sml-layout":"","theme-transparent-header-meta":"","adv-header-id-meta":"","stick-header-meta":"","header-above-stick-meta":"","header-main-stick-meta":"","header-below-stick-meta":"","footnotes":""},"categories":[1],"tags":[],"class_list":["post-3169","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-geen-categorie"],"acf":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/merelvanvroonhoven.nl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/3169","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/merelvanvroonhoven.nl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/merelvanvroonhoven.nl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/merelvanvroonhoven.nl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/3"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/merelvanvroonhoven.nl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=3169"}],"version-history":[{"count":1,"href":"https:\/\/merelvanvroonhoven.nl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/3169\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":3171,"href":"https:\/\/merelvanvroonhoven.nl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/3169\/revisions\/3171"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/merelvanvroonhoven.nl\/wp-json\/wp\/v2\/media\/3170"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/merelvanvroonhoven.nl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=3169"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/merelvanvroonhoven.nl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=3169"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/merelvanvroonhoven.nl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=3169"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}