Lap Marketing – Merel van Vroonhoven https://merelvanvroonhoven.nl Merel van Vroonhoven Mon, 16 Dec 2024 07:42:54 +0000 nl-NL hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.1 https://merelvanvroonhoven.nl/wp-content/uploads/2021/07/favicon.png Lap Marketing – Merel van Vroonhoven https://merelvanvroonhoven.nl 32 32 Column in De Volkskrant, 14 december 2024 https://merelvanvroonhoven.nl/column-in-de-volkskrant-14-december-2024/ Mon, 16 Dec 2024 07:42:52 +0000 https://merelvanvroonhoven.nl/?p=3155 Column in De Volkskrant, 14 december 2024 Lees meer »

]]>

‘Ze zullen toch wel komen?’ Zenuwachtig kijkt Ella naar de klok. Half negen en nog altijd niemand. Voor de zoveelste keer opent het meisje de groepsapp. Aanvang acht uur, het staat er echt. Plus tien duimpjes. Hapjes, kratten bier en fris en een dj, Ella’s moeder had flink uitgepakt. ‘Je wordt maar een keer 18!’ had ze geroepen, blij dat haar dochter eindelijk eens een feestje gaf. Maar de voordeurbel blijft stil. In een eigen appgroep spraken haar zogenaamde vriendinnen af niet te komen. Die loser van een Ella moest vooral niet denken dat ze een van hen was.

Vijf jaar later vertelt Ella in de Haagse Koninklijke Schouwburg over haar eenzame jeugd. Buitengesloten. Tijdens de pauze altijd alleen. Geniepig gepest met haar uiterlijk. Gegniffel over haar lage cijfers. Logisch dat ze haar niet moesten. Ze was ook een kneus. Verteerd door eenzaamheid trok ze zich terug in haar slaapkamer. De buitenwereld grijs en uitzichtloos.

Ella is een van de jongeren die hun ervaringen delen met Het Nationale Theater ter inspiratie voor de nog te ontwikkelen jongerenvoorstelling Only the Lonely. Net als student Tom, die naast me zit. Hij heeft vrienden. ‘Maar ik mis de verbinding, daarom heb ik veel last van eenzaamheid.’ Laura, net klaar met haar mbo-opleiding, heeft autisme en vindt zichzelf best sociaal. ‘Maar vaak begrijp ik de grapjes van anderen niet en denk dan dat ik word uitgelachen.’ Dus twijfelt ze aan haar sociale vaardigheden. Op iemand afstappen wordt een steeds grotere opgave.

Lang kleefde aan eenzaamheid het beeld van wegkwijnende bejaarden achter de geraniums, wachtend op bezoek dat nooit komt. Zeker sinds covid wordt steeds duidelijker dat eenzaamheid geen exclusieve ouderdomsvloek is, maar alle leeftijden treft. Volgens het RIVM voelt bijna twee derde van de jongeren tussen 16 en 25 zich eenzaam, 30 procent zelfs erg.

Eenzaamheid hoort bij het leven. Zolang het tijdelijk is, valt het allemaal nog wel te verdragen. Maar zodra het chronisch wordt, liegen de gevolgen er niet om. Verhoogd risico op hart- en vaatziekten, verzwakt immuunsysteem, depressies, angststoornissen, verslaving en sociale terugtrekking. Terwijl chronische eenzaamheid wel degelijk valt te voorkomen.

‘Het is zo simpel’, zegt Jolanda van Gerwe, oprichter van Join Us, de stichting die eenzame jongeren helpt en onlangs een Appeltje van Oranje won. ‘Maak eens een praatje in de buurt of in de bus. Zeg ‘hallo!’ tegen een onbekende. Vraag je alleenstaande buurvrouw mee voor een wandeling. Nodig álle klasgenootjes uit voor het feestje.’

Eenzaamheid tegengaan wordt nog te vaak gezien als een zaak van diegene die het treft, maar het is een verantwoordelijkheid van ons allemaal. De docent die naast lessen in taal en rekenen ook tijd vrijmaakt voor onderlinge bonding in de klas. Of de manager die de stille thuiswerker niet uit het oog verliest. Tot en met het gemeenteloket dat de chatbot weer inruilt voor mensen van vlees en bloed.

En Ella? Samen met haar moeder besloot ze iets aan haar eenzaamheid te doen. Via de schoolpsycholoog kwam ze bij Join Us. ‘Ik bleek eigenlijk gewoon leuk te zijn zoals ik ben’, vertelt ze de zichtbaar geroerde zaal. ‘Onlangs vierde ik mijn 23ste verjaardag, raad eens hoeveel vrienden er kwamen?’ Het publiek houdt de adem in. ‘Allemaal!’

Bron: De Volkskrant, 14 december 2024

]]>
Column in De Volkskrant, 7 december 2024 https://merelvanvroonhoven.nl/column-in-de-volkskrant-7-december-2024/ Mon, 09 Dec 2024 07:37:29 +0000 https://merelvanvroonhoven.nl/?p=3152 Column in De Volkskrant, 7 december 2024 Lees meer »

]]>

Bente Becker had het allemaal juist zo goed bedoeld. Puur de feiten onderzoeken. En nu wordt notabene zíj́ voor racist uitgemaakt. Met gespannen kaaklijn legt de VVD-politica in een in allerijl geschoten filmpje uit dat het volstrekt logisch is om onderzoek te doen naar wat mensen met een migratieachtergrond denken en geloven.

Terug naar de tijd van de schedelmetingen, toen wetenschappers de ‘koloniebevolking’ ook ‘gewoon’ onderzochten. Becker ziet er niets kwaads in, Integendeel. ‘Er zijn groepen die langs elkaar leven of soms de democratie niet omarmen, of de gelijkwaardigheid van man en vrouw of homo en hetero niet accepteren.’ Dat moet maar eens benoemd worden, aldus het Kamerlid, dat zelf nog nergens anders heeft rondgelopen dan in de Haagse bubbel.

Wat Becker voor het gemak vergeet te benoemen, is dat het CBS onlangs concludeerde dat het juist mensen met hoge inkomens zijn, met in Nederland geboren ouders, die veel minder contact ouderhouden met groepen van andere afkomst. Oftewel, het merendeel van haar eigen VVD-achterban is minder geïntegreerd dan Nederlanders met een migratieachtergrond.

‘Ik leef, werk en zet me in voor dit land, maar telkens weer lijk ik tegen een muur van vooroordelen aan te lopen’, schrijft Shamier Madhar op het onlineplatform NieuwWij. ‘Het gevoel van tweederangsburgerschap wordt versterkt door voorstellen zoals de motie van Becker. Het lijkt te suggereren dat er in Nederland een soort ‘Nederlander met een sterretje’ bestaat, een aparte categorie voor mensen zoals ik – en dat maakt me verdrietig. Hoeveel generaties moeten er voorbijgaan voordat we echt als gelijkwaardig worden gezien?’

Maar van kritiek wil Becker niets weten. Ze wordt er zelfs ‘heel erg cynisch en ook een beetje verdrietig van’, zegt ze verongelijkt. Haar vuurspuwende ogen spreken boekdelen. Zij zet niet weg, ze wordt weggezet. En ze weet heus wel dat er ook hardwerkende Nederlanders zitten onder mensen met een migratieachtergrond, echt waar. Die hebben van haar schedelmeetmotie niets te vrezen, wil Becker maar zeggen. Ook haar belastingontwijkende buren in de witte wijken van Wassenaar niet. Of de arbeidsmigranten uitbuitende VVD-sponsoren en de – door knuffelcoalitiegenoot PVV op handen gedragen – Westlandse glastuinbouwers.

Glimlachend benadrukt Becker dat er een ruime Kamermeerderheid was voor haar motie. Het is verbijsterend maar waar. Niet alleen de leden van de Wilders-coalitie stemden voor. Ook de christelijke partijen waren er als de kippen bij.

Even leidde dat tot onrust in de achterban. Om een uitslaande brand te voorkomen, kwamen Bikker en Bontenbal met een zalvende stemverklaring. ‘Overheid kijkt niet achter de voordeur bij kerken’, kon het christelijke Nederlands Dagblad dus koppen.

Inderdaad, niet bij de kerk, maar wel bij de moskee. Maar dat vinden de christenbroeders allang best. Zolang de moslimkaart wordt getrokken, richten de pijlen zich tenminste niet op hun strenggelovige kiezersschare, waar gelijkwaardigheid van homo’s, vrouwen en andere mensen die geen witte heteroman zijn, niet zelden ver te zoeken is.

Hypocriet en teleurstellend, dat toenemende geheul met de verdeel-en-heerscoalitie. Het meest teleurstellend is het optreden van de SP. In een wanhoopspoging het afkalvende linkse electoraat terug te winnen, verkochten de socialisten hun ziel ook aan de duivel. Met sussende woorden probeerde SP-voorman Jimmy van Dijk in talkshow Bar Laat zijn gezicht nog te redden. Hij had liever gehad dat in de motie ‘ook andere, bredere groepen’ stond.

Maar, beste Jimmy, dat staat er niet.

Bron: De Volkskrant, 7 december 2024

]]>
Column in De Volkskrant, 30 november 2024 https://merelvanvroonhoven.nl/column-in-de-volkskrant-30-november-2024/ Mon, 02 Dec 2024 07:46:45 +0000 https://merelvanvroonhoven.nl/?p=3148 Column in De Volkskrant, 30 november 2024 Lees meer »

]]>

‘Blij toe als die witte baard met zijn pietenbende is opgekrast’, verzucht mijn collega. ‘De tafel van 7, klokkijken op het kwartier, de persoonsvorm vinden; niets beklijft nog bij de kinderen. Alsof hun hersenpan vol zit met marsepein.’ Knikkebollende kinderkoppies, opgezwollen oogjes, starend in het luchtledige. Onafgebroken gegaap en heel korte lontjes.

Sinds de start van het Sinterklaasjournaal is het ook in mijn klas vaste prik. Jonas komt zelfs huilend binnen. Het pakpapier van het cadeautje in zijn schoen zag hij bij het ontbijt op tafel liggen. ‘Ik begrijp er niets van’, snikt hij. Ook Tom werd het allemaal te veel. ‘Sint ligt in het ziekenhuis en Pieten gaan hem doorzagen, met een cirkelzaag’, doet hij verslag van het Sinterklaasjournaal.

‘Er moet iets af’, had Sints dokter gezegd, terwijl een elektrische gipszaag in beeld kwam. De Pieten schreeuwden het uit van schrik, waarop de camera wegdraaide en presentator Merel Westrik eindigde met: ‘Morgen maar eens kijken in het ziekenhuis.’ Daarmee was een rel geboren. Na de bewuste aflevering bleek niet alleen het cortisolniveau in menig kinderlijfje torenhoog, ook een schare ouders was compleet van de leg. Ophef op de sociale media. Zelfs de lezers van De Telegraaf mochten laten weten of ze het Sinterklaasjournaal ‘te heftig’ vonden.

Uiteraard roerde zich een schare zelfbenoemde opvoedexperts over het door de horrorscène met cliffhanger veroorzaakte kinderleed. ‘Wanneer een verhaal een open einde heeft, kunnen kinderen het niet goed afsluiten en relativeren, en dat brengt spanningen met zich mee’, legde oudercoach Esther op de website Metronieuws uit. Alle ophef noopte de makers van het Sinterklaasjournaal de klagende ouders een persoonlijk bericht te sturen: ‘Geen zorgen, het komt allemaal goed.’ Die geruststelbrief vindt de hoogbegaafde Tess uit mijn klas maar onzin: ‘Het is gewoon een toneelstukje. Ooit een paard op een dak zien lopen?’ Tess rolt met haar ogen. ‘Mijn nichtje van 10 gelooft nog’, schampert ze. ‘Zelfs in de tandenfee.’

Net als Eppo Bruins, dacht ik toen ik donderdag het Kamerdebat over de onderwijsbegroting bekeek. Als voorgeprogrammeerde buikspreekpop in het Sinterklaasjournaal bleef dokter Bruins – met aan zijn zijde sidekick Mariëlle Paul – volhouden dat het onderwijs (al jaren doodziek trouwens) echt geholpen zou zijn met de inzet van een bezuinigingscirkelzaag.

‘Er moet iets af’, was de terugkerende boodschap van dokter Bruins. ‘Als ik het maar vaak genoeg zeg, dan geloven ze het wel’, leek hij te denken. Volstrekt ongeloofwaardig, temeer omdat de ‘fundamentele keuzes’, waarover de onderwijsbewindspersonen in hun oneliners tot in de treure bleven reppen, in de realiteit niets meer zijn dan een allegaartje van korte termijn-kaasschaafacties. De onderwijsbegroting bevat geen spoortje lange termijnvisie. Grote vraagstukken als lerarentekort, groeiende kansenongelijkheid en de exploderende groep thuiszitters blijven onbehandeld.

Terwijl dokter Bruins het korten op docentensalarissen in de Randstad, het schrappen van de brede brugklassubsidies, de langstudeerboete en bezuiniging op thuiszittersinitiatieven stoïcijns bleef verdedigen, begon een bont gezelschap van coalitie en oppositie, buiten het zicht van de camera’s, zijn begroting te verbouwen. Zonder dokter Bruins, onderwijsminister in naam, gedegradeerd tot hulppiet.

De laatste achterkamertjesaflevering over de onderwijsfinanciën kent vooralsnog een open einde. Nu maar hopen dat op 5 december ook het kabinet een brief stuurt dat ‘het allemaal goed gekomen’ is. Want met 2 miljard euro kaalslag in het onderwijs wachten bezorgde ouders nog veel meer slapeloze nachten.

Bron: De Volkskrant, 30 november 2024

]]>
Column in De Volkskrant, 23 november 2024 https://merelvanvroonhoven.nl/column-in-de-volkskrant-23-november-2024/ Mon, 25 Nov 2024 07:54:29 +0000 https://merelvanvroonhoven.nl/?p=3145 Column in De Volkskrant, 23 november 2024 Lees meer »

]]>

Sla voldoende water in. Zorg voor warme kleding, dekens, kaarsen, lucifers, een petroleumkachel, batterijen, powerbank, energierijk voedsel dat niet kan bederven en koop een radio op batterijen. In de week dat de oorlog in Oekraïne de duizend dagen aantikt, ontvangen miljoenen Zweden de brochure ‘In geval van crisis of oorlog’: 32 pagina’s vol tips ter voorbereiding op donkere tijden. ‘Wat moet ik doen bij een luchtaanval?’, maar ook: ‘Hoe blijf ik mentaal weerbaar?’ Terwijl ons landsbestuur deze week de bevolking weer trakteerde op een aflevering Goede Tijden, Slechte Tijden vol gekonkel, geroddel en vingerwijzen, richtten onze noorderburen het burgeroog op reëel van buiten komend onheil: de militaire dreiging van Rusland.

‘Haal jij nog even twintig pakken wc-papier?’, grapte ik begin dit jaar tegen mijn echtgenoot, toen Navo-oppermilitair Rob Bauer burgers opriep om ‘water, een radio en een zaklantaarn op batterijen in huis te hebben, om de eerste 36 uur te kunnen overleven’. Destijds vond ik zijn oproep tot meer oorlogsparaatheid maar paniekvoetbal, ogenschijnlijk uit het niets. Misschien verstandig voor als je land grenst aan Rusland. Maar voor de rest van Europa, zo’n vaart liep het allemaal toch niet?

Zes maanden verder vraag ik me af of mijn houding niet gewoon een typisch gevalletje kop in het zand was. Konijn in de koplampen. Onklaar gemaakte glasvezelkabels, Russische spionageschepen voor onze kust, exploderende postpakketen in Europa, cyberaanvallen en stromen desinformatie door Poetins internettrollen. Mijn ogen gaan met de dag verder open.

‘De escalerende, hybride activiteiten van Moskou tegen de Navo- en EU-landen zijn ongekend in hun verscheidenheid en omvang, waardoor aanzienlijke veiligheidsrisico’s ontstaan’, schreven de Europese ministers van Buitenlandse Zaken deze week. Ook het rapport van de Finse oud-president Sauli Niinistö liegt er niet om: Europa moet zich gereedmaken om een langdurige en totale oorlog af te wenden. ‘‘Strategische autonomie’ is het buzzwoord in Brussel’, vertelt NOS-correspondent Kysia Hekster op NPO Radio 1Op eigen militaire benen staan is cruciaal, zeker met Trump in het Witte Huis. Maar die autonomie komt lastig op gang. ‘Iets met wetten en praktische bezwaren.’ De EU heeft moeite om aan haar burgers en lidstaten uit te leggen dat ze veel weerbaarder moeten worden. ‘Daar wordt nog altijd een beetje lacherig over gedaan’, aldus Hekster.

‘Voor veel Oekraïners kwam de oorlog – ondanks de dreigende voortekenen – toch onverwacht, ook voor mij’, zegt de Oekraïense Ilana dinsdag bij de herdenkingswake voor duizend dagen oorlog. Pas op 24 februari 2022 drong de harde werkelijkheid door. ‘Op dat moment begon iedereen als een gek te hamsteren. Kaarsen, eten, water. En toen ik aan de beurt was, waren de winkels leeg.’ Inmiddels ligt haar land in puin en zijn 31 duizend landgenoten dood, waaronder haar man. 6,7 miljoen Oekraïners gevlucht, 14,8 miljoen hulpbehoevend. Onvoldoende drinkwater, ruim 50 procent van de energiecapaciteit verwoest door Russische raketten. Miljoenen mensen zonder stroom, vlak voor de winter.

‘Ik treur elke dag om mijn land, mijn man, mijn vrienden’, zegt Ilana met overslaande stem. ‘Ik volg continu het nieuws.’ Bij elk luchtalarm krijgt Ilana een pushbericht. ‘Vannacht waren er weer bombardementen in mijn wijk. Twee doden.’ Ze huilt. Dan klinkt plots een luid, loeiend geluid uit haar mobiel. Het scherm licht op: ‘Air Alert: Granaataanval. Ga onmiddellijk naar de dichtstbijzijnde schuilplaats!’, vertaalt ze hardop. ‘Gelukkig, niet mijn wijk, dit keer.’

Bron: De Volkskrant, 23 november 2024

]]>
Column in De Volkskrant, 16 november 2024 https://merelvanvroonhoven.nl/column-in-de-volkskrant-16-november-2024/ Mon, 18 Nov 2024 07:41:56 +0000 https://merelvanvroonhoven.nl/?p=3140 Column in De Volkskrant, 16 november 2024 Lees meer »

]]>

wijfelmoed. Kent u dat woord? Ik niet, tot ik deze week wijkgenoot Naud erover hoorde. In de hoek van het buurtkoffiezaakje. De krant onaangeroerd voor zijn neus. ‘Gaat ie wel?’ vroeg ik. ‘Mwah’, antwoordde de anders zo sprankelende jonge vader. ‘Die verdeeldheid in de wereld. Ik word er zo somber van.’ Dus trekt Naud zich steeds meer terug, in zijn eigen bubbel van gezin en vrienden. ‘Ik ben bang. Bang voor mijn eigen felheid, voor nog meer olie op het vuur. Had ik maar meer twijfelmoed.’

Ik herken dat wel. Het is niet gemakkelijk om in deze gepolariseerde tijden de lokroep van de absolute zekerheid, die ons links en rechts vastberaden om de oren vliegt, te weerstaan. Jezelf te dwingen tot eerst luisteren, dan wikken, wegen, nog een nachtje slapen, met een frisse blik, door andermans bril, ‘wat als’ en ‘ja, maar’. Wankelmoedig leven, weifelend op de tast. Wie durft dat nog?

Kijk naarConclave, de Vaticaanthriller over de uitverkiezing van een nieuwe paus. Deze geheimzinnige machtsstrijd tussen de kandidaat-pausen biedt veel thematiek die tot nadenken stemt. Zoals die van de diepe verdeeldheid tussen hen die de toekomst zien in verscheidenheid en een modernere houding jegens homoseksualiteit en vrouwenrechten, en zij die ‘vechten’ voor een witgewassen verleden als tegenwicht tegen ‘het kwaad van de islam en woke-nieuwlichterij’.

Oogstrelende beelden, spanning, intriges, Conclave heeft het allemaal, maar wat het meest blijft hangen, is de ode aan twijfel. ‘Geloof is geloof omdat het hand in hand met twijfel wandelt’, zegt kardinaal Thomas Lawrence, gespeeld door Ralph Fiennes. Lawrence, een geboren twijfelaar, pleit in zijn openingsspeech vóór twijfel en tegen valse zekerheden. Juist die tekst was de belangrijkste reden voor regisseur Edward Berger om de film te maken. ‘Ik ben al mijn hele leven een enorme twijfelaar’, zegt hij in Het Parool. ‘Waar ik dat lang als zwakte heb gezien, haal ik er inmiddels juist energie uit.’

Wie kan twijfelen staat open voor andere perspectieven, kan samenleven met andersdenkenden zonder bang te hoeven zijn voor verlies van eigenheid. ‘Wanneer we ons begrip ván de wereld en onze medemens vergroten, kunnen we ook ons begrip vóór de wereld en onze medemens vergroten’, zegt de Pools-Belgische filosoof Alicja Gescinska.

Maar helaas, twijfel kan niet rekenen op de populariteitsprijs. Het is stelligheid die in onze machomaatschappij zieltjes wint. Op het strijdtoneel van het eigen gelijk verdrijft zwart-wit onder trompetgeschal elke kleur. Listig opgepookt door kwaadwillende figuren en ophefminnende algoritmes wordt zelfs de grijstint naar de coulisse verbannen.

‘Het publieke debat neemt al te vaak de vorm aan van een duel in plaats van een dialoog’, vindt Gescinska. ‘Het onbegrip aan weerskanten van het politieke en ideologische spectrum lijkt soms zo groot dat het debat nog slechts een dovemansgesprek dreigt te zijn.’

Waar was de twijfel daags na het afschuwelijke geweld rondom Ajax – Maccabi Tel Aviv in Amsterdam? Nog voor de feiten bekend waren, de reconstructie gereed, werd het oordeel geveld, gesteund door blinde bevestiging van het eigen gelijk. Opgehitst door zijn blondgelokte broodheer zette ‘de premier voor alle Nederlanders’ in één fel uitgesproken zin een hele bevolkingsgroep neer als zondebok.

‘Stellige overtuigingen zijn de grootste vijand van eenheid, stelligheid de aartsvijand van tolerantie’, houdt kardinaal Lawrence ons voor. Ik gun ons land een premier met twijfelmoed.

Bron: De Volkskrant, 16 november 2024

]]>
Column in De Volkskrant, 9 november 2024 https://merelvanvroonhoven.nl/column-in-de-volkskrant-9-november-2024/ Mon, 11 Nov 2024 07:35:53 +0000 https://merelvanvroonhoven.nl/?p=3136 Column in De Volkskrant, 9 november 2024 Lees meer »

]]>

‘Het zou voor het broodnodige geestelijk herstel van de overprikkelde lezer technisch mogelijk moeten zijn om tot de jaarwisseling Volkskranten in de bus te krijgen zonder de woorden ‘Trump’, ‘Wilders’ en ‘fatbike’ erin.’

Wat zou dat heerlijk zijn, denk ik bij de ingezonden brief van Trees Roose uit Haren. Maar is een column zónder Trump niet wat wereldvreemd, in de week dat in de grootste democratie ter wereld een veroordeelde haatzaaier tot president is gekozen? Deze man voorspelt weinig goeds, ook voor ons. Volgens banken raakt zijn komst iedere Nederlander voor minimaal 500 euro in de portemonnee. Steun tegen de oprukkende Russische agressie aan de grenzen van de EU wordt hoogst onzeker. De geldkraan voor Oekraïne moet dicht en Navo-landen met betalingsachterstand worden een hapje voor Poetin, aldus Amerika’s nummer één.

Dus toch die berg columns, duidingen, waarschuwingen en doemverhalen maar tot me nemen. Koortsachtig elk nieuwsfeitje en achtergrondverhaal opslurpen. Eenmaal voor mijn computerscherm verdwijnt de animo om erover te schrijven. Komt het door de voor mij onbegrijpelijke uitslag? ‘Niet te bevatten dat zo’n groot deel van de bevolking in hem een savior ziet’, schrijft mijn Amerikaanse vriendin. ‘Doodeng.’ Inderdaad, dat gevoel bekruipt ook mij steeds meer. Ik staar wat voor me uit. Tot plots mijn telefoon gaat.

Het is Sita. Ze klinkt opgetogen. ‘Eind van dit schooljaar studeer ik af!’ Ik krijg een brok in mijn keel. Aan haar afstuderen ging een lange, moeilijke weg vooraf. Sinds het overlijden van haar moeder rust alle zorg voor haar gehandicapte vader op Sita’s schouders. Enig kind, de familie te ver weg. Aanvankelijk ging haar pabostudie voorspoedig – Sita is een geboren leraar – maar de combinatie van studeren, stage, mantelzorg en werken bij de Action werd haar te veel. De studie moest op een lager pitje. De bijbaan kon ze niet stoppen, Sita en haar vader leven op bijstandsniveau. ‘Gelukkig ontkom ik aan de langstudeerboete’, zegt ze. ‘Ik zou die nooit kunnen betalen.’

De vermaledijde langstudeerboete, je zou haar bijna vergeten door de vloedgolf van ander nieuws. Bij elk extra jaar studievertraging hangt je als student een boete van 3.000 euro per jaar boven het hoofd. Desastreus als je geen ouders met een dikke bankrekening hebt. Of als je langer doet over je studie omdat je autisme hebt, zoals veel van mijn leerlingen. Studeren met autisme kost meer energie en inspanning, dus is het risico op studievertraging groter.

De bezuinigingsplannen van dit kabinet zijn oneerlijk en oliedom. Naast de langstudeerboete worden internationale studenten – die per saldo personeel en geld opleveren voor de economie – geweerd, en gaat het mes in onderzoek en innovatie. Niet voor niets schreef het bedrijfsleven samen met ondernemerskoepel VNO-NCW een brandbrief. Onderwijs en onderzoek zijn cruciaal voor ons verdienvermogen, helemaal nu onze concurrentiepositie al onder druk staat. Trumps dreigende handelsrestricties nog daargelaten.

De kaalslagplannen van onderwijsminister Bruins en consorten zijn geen klein bier. Een miljard in het hoger onderwijs. Plus nog eens ruim een miljard in het mbo, voortgezet en primair onderwijs.

Laat de demonstratie aanstaande donderdag in Utrecht het startpunt zijn van een oorverdovend en onophoudelijk tegengeluid van studenten, onderwijsinstellingen, politici, ouders en ook bedrijven! Zodat Volkskrantlezer Trees kan vragen om ‘Volkskranten zonder de woorden ‘langstudeerboete’, ‘onderwijsbezuinigingen’ en ‘kansenongelijkheid’ erin.’

Bron: De Volkskrant, 9 november 2024

]]>
Column in De Volkskrant, 2 november 2024 https://merelvanvroonhoven.nl/column-in-de-volkskrant-2-november-2024/ Mon, 04 Nov 2024 07:29:17 +0000 https://merelvanvroonhoven.nl/?p=3132 Column in De Volkskrant, 2 november 2024 Lees meer »

]]>

De Amerikaanse Joselli, 17 weken zwanger, krijgt plotseling hevige bloedingen. De dokter acht een miskraam onvermijdelijk, maar weigert medische hulp. Het hartje klopt immers nog. Joselli sterft aan ernstige bloedvergiftiging.

Haar landgenote Samantha hoort bij de 20-wekenecho over de aangeboren hersenaandoening waardoor haar kindje direct bij geboorte zal sterven. Toch verplichten artsen haar de hele zwangerschap uit te zitten.

Sinds het Hooggerechtshof in de VS in 2022 het Roe v. Wade-arrest vernietigde, kent bijna de helft van de Amerikaanse staten een abortusverbod. De uitzonderingsgronden zijn dermate beperkt en vaag, dat artsen elk risico op een boete van 100 duizend dollar of jarenlange gevangenisstraf mijden. Het gevolg, zo blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Ohio: de babysterfte piekt. Hoeveel moeders sinds 2022 het leven lieten, is onbekend, maar je houdt je hart vast als je de horrorverhalen leest.

Abortus is verworden tot een fel vlammend brandpunt in de Amerikaanse verkiezingstrijd. Wie is baas in de buik van de vrouw? Zij zelf (het standpunt van Harris)? Of toch de staat, al dan niet namens God (zoals Trump betoogt)? Al lijkt Donald de laatste tijd in te binden, bang dat zijn anti-abortusgeluid verkeerd uitpakt. ‘Hij heeft zijn retoriek verzacht, zichzelf tegengesproken en zijn ‘pro-life’-uitspraken verbannen’, constateerde The New York Times na analyse van 660 quotes. ‘Toch is er geen bewijs dat zijn kijk op abortus is veranderd.’

Pro-lifestemmers hopen op dat laatste. Abortus geldt voor hen als pure moord en abortusartsen zijn huurmoordernaars, precies zoals ook de ‘verlichte’ Paus Fransicus erover denkt. Op hun beurt roepen de Democraten in een nieuwe reclamespot vrouwen op hun stem geheim te houden voor hun partner. In de hoop Republikeinse vrouwen te trekken die de abortusban verafschuwen, maar dat hun man niet durven te zeggen.

Precies veertig jaar geleden trad in ons land de abortuswet in werking. Na een verhitte strijd van Dolle Mina’s en andere feministen. Hoewel ook hier de prolife-beweging steeds rabiater actievoert, onder aanvoering van de SGP, staat het recht op abortus vooralsnog fier overeind. Doorn in het oog blijft het feit dat abortus onder het strafrecht valt.

‘Ga je dát, het strafrecht, het allerzwaarste middel dat je hebt, inzetten om te reguleren wat er in onze baarmoeders gebeurt? Ik vind dat principieel verkeerd’, zegt Anniek de Ruiter in de Correspondent. De Ruiter is secretaris bij Bureau Clara Wichmann, een organisatie die zich inzet voor een betere positie van vrouwen.

Volgens haar is ook in ons land het recht op abortus een kwetsbaar bezit. ‘Mensen morrelen eraan in kleine stapjes, maar als je honderd stenen plaatst, heb je een muur gebouwd.’

Over de lakse houding van Nederlanders is De Ruiter kritisch. ‘We vergeten rekening te houden met de sterke neiging, de reactionaire kracht, om terug te gaan naar vroeger, die over het algemeen onvoordelig uitpakt voor vrouwen.’

En zo is het. De steun voor legale abortus onder Nederlanders is weliswaar groot (73 procent is voor, volgens Ipsos), maar teveel bestaat het idee dat abortus (en zwangerschap!) een onwrikbare verworvenheid is die primair de vrouw betreft en verder geen steun behoeft. Laat staan mannelijke steun. Een misvatting. Niet omdat vrouwen bescherming van mannen nodig hebben, zoals Trump wil doen geloven (‘Whether women like it or not’). Maar omdat ‘zelfbeschikking over ons lijf’ een universeel mensenrecht is dat zowel vrouwen als mannen aangaat.

Bron: De Volkskrant, 2 november 2024

]]>
Column in De Volkskrant, 26 oktober 2024 https://merelvanvroonhoven.nl/column-in-de-volkskrant-26-oktober-2024/ Tue, 29 Oct 2024 08:04:13 +0000 https://merelvanvroonhoven.nl/?p=3128 Column in De Volkskrant, 26 oktober 2024 Lees meer »

]]>

‘Zien jullie die rare uil op die hoge stoel?’, vraagt Timmy opgewonden. ‘Die eet mensen op en poept ze daarna weer uit.’ Jason, met overslaande stem: ‘En die man daar, kijk! Hij heeft een bosje bloemen in zijn billen.’ Gegiechel in de klas. ‘Juf, waarom zijn al die mensen bloot?’

Even twijfel ik. Was de Tuin der lusten, een waarschuwing van schilder Jeroen Bosch voor de verleidingen van het leven, wel zo geschikt voor kinderogen? Tot nu toe bevielen de Middeleeuwen mijn klas goed. Zelfs de duistere kanten, zoals plunderingen, steden vol ongedierte en de zwarte dood, hadden geen slapeloze nachten veroorzaakt. Dus, besloot ik, het drieluik met zijn wonderlijke en zondige wezens mág gewoon niet ontbreken. Bovendien, de ‘duivelmaker’ uit Den Bosch behoort tot de Canon van Nederland, verplichte kost vanaf groep 5.

Voor hoe lang nog?, dacht ik bij het lezen van Amerika Amerika van NOS-correspondent Marieke de Vries, over de diepe verdeeldheid van de Verenigde Staten. De Vries wijdt ook een hoofdstuk aan de cultuuroorlogen die zich als een olievlek over Amerikaanse scholen uitbreiden. Aanstichter is de Republikeinse gouverneur van Florida Ron DeSantis, met zijn ‘Don’t Say Gay’-onderwijswet en de ‘Stop the Wrongs to Our Kids and Employees Act’ (Stop WOKE Act).

Over de auteur
Merel van Vroonhoven is leraar, toezichthouder en columnist van de Volkskrant. Ze had twintig jaar bestuurlijke topfuncties waaronder voorzitter van de Autoriteit Financiële Markten.

Columnisten hebben de vrijheid hun mening te geven en hoeven zich niet te houden aan de journalistieke regels voor objectiviteit. Lees hier de richtlijnen van de Volkskrant.

Al 3.300 boeken zijn in de ban gedaan, omdat ouders er aanstoot aan nemen. ‘In de top 10-verboden-boeken gaan er vier over gender en lhbti, en zes over zwarte Amerikanen’, citeert De Vries leraar Tritt, een docent Engels uit Orlando. ‘Het is duidelijk welke groepen ze onzichtbaar willen maken.’ Op zijn eettafel ligt Anne Frank’s Diary, op dezwarte lijstvanwege Annes ontluikende seksuele gevoelens.

De politieke cultuurstrijd in het klaslokaal kost openbare scholen miljarden aan rechtszaken. Niet alleen voor de verdediging tegen desinformatie en lastercampagnes, maar ook voor de beveiliging van bedreigde leraren, bleek deze week uit onderzoek door vier vooraanstaande Amerikaanse universiteiten.

En Donald Trump? In tegenstelling tot Founding Father George Washington, die Amerika met federaal onderwijsbeleid en openbaar onderwijs wilde verenigen, roeptoetert Trump dat hij het ministerie van Onderwijs sluit zodra hij is gekozen.

Onder het mom van idiote claims, zoals dat kinderen op school transgender-operaties zouden ondergaan: ‘Can you image your son comes back with a brutal operation?’ Het onderwijs moet zich beperken tot taal en rekenen, vindt hij. De school is geen plek voor discussies over ras, gender of seksuele diversiteit. Maar meer christelijke ideologie en patriottisme uitdragen, dat wel. Scholen die in Trumps ogen verkeerde zaken onderwijzen, kunnen naar financiering fluiten.

Angstaanjagende ontwikkelingen. Ogenschijnlijk ver weg, maar griezelig dichtbij voor wie de passages over neutraal onderwijs en ‘leeftijd adequate seksuele voorlichting’ in het regeerprogramma van de Wilderscoalitie tot zich laat doordringen. Tel daarbij op de hogere btw op boeken, de ongekend grote bezuiniging op onderwijs van dit kabinet en de weinig overtuigende toelichting van de OCW-bewindspersonen deze week.

De echo van Amerika klinkt door. ‘Te lang is de activistische woke-cultuur dominant geweest in de collegezalen en onderwijsinstellingen.’ Was getekend: PVV-Kamerlid Reinder Blaauw.

Misschien zie ik het wat zwart allemaal, maar laat niemand zeggen ‘ik zag het niet aankomen’ als binnenkort hier het vrome werk van een oer-Hollandse schilder het door hem zo gevreesde gruwelijke lot in het hellevuur wacht.

Bron: De Volkskrant, 26 oktober 2024

]]>
Column in De Volkskrant, 19 oktober 2024 https://merelvanvroonhoven.nl/column-in-de-volkskrant-19-oktober-2024/ Mon, 21 Oct 2024 06:36:32 +0000 https://merelvanvroonhoven.nl/?p=3124 Column in De Volkskrant, 19 oktober 2024 Lees meer »

]]>

‘Dat gezeik bij die gemeente, het drijft me tot waanzin!’ Met een verhit gezicht stormt Karin de lerarenkamer binnen. ‘Wil je een steentje bijdragen aan het verminderen van de woningnood en de exploderende zorgkosten, dan wordt het je gewoon onmogelijk gemaakt.’

Karin probeert al maanden een vergunning te krijgen om het huis van haar 80-jarige vader om te bouwen tot een kangoeroewoning. Zij en haar gezin wonen dan op de bovenverdieping en haar vader beneden, met eigen voordeur, keuken en badkamer. Als vader meer hulpbehoevend wordt, is Karin dichtbij.

Precies zoals overheidsbeleid voorstaat, maar open armen van haar gemeente krijgt ze niet. Wie zijn huis wil splitsen in een pre-mantelzorgwoning, ziet alle stoplichten in het stadhuis direct op rood springen. ‘Alsof ik een illegale pandjesbaas ben, die het huis volpropt met arbeidsmigranten.’

De kranten staan vol met gefrustreerde mantelzorgers in spe die alvast met hun ouders willen gaan samenwonen. Ze lopen vast in een moeras van regels en bezwaren. Moeder is niet slecht genoeg, een huisje in de achtertuin mag wel maar woningsplitsing niet. Of de gemeente heeft überhaupt geen beleid.

De gemeente Utrechtse Heuvelrug dreigde mantelzorger Wim Verheul zelfs met een megaboete van 6.000 euro per week. Wims 90-jarige moeder woont in een aanbouw en zijn bejaarde schoonouders op het erf naast het huis. Verboden, aldus de gemeente. Maar één mantelzorgwoning mag, dus of Wim maar even zijn moeder óf zijn schoonouders op straat wilde zetten.

Dankzij publiciteit wist Wim dit te voorkomen, maar de regels laten een dergelijke oplossing officieel nog niet toe. Zijn oproep bij RTV Utrecht: ‘Er moet ruimte komen om op zo’n manier voor familie te zorgen.’

In 2040 telt Nederland ongeveer 2,6 miljoen 75-plussers. Een recordaantal mensen dat niet alleen zorg, maar ook woonruimte nodig zal hebben. Tien jaar voor het zover is, wil het kabinet 290 duizend extra ouderenwoningen hebben gebouwd. Maar hoe en in welke vorm blijft een raadsel, werd deze week weer duidelijk tijdens het Kamerdebat over de ouderenzorg.

In Zuid-Europese landen als Spanje en Italië leven families al generaties lang samen. Inmiddels neemt, geholpen door de woningcrisis, ook in Nederland de behoefte aan dit ‘intergenerationeel wonen’ toe. Architect Auguste van Oppen, ontwerper van gemengde woonwijken, weet: ‘Als je jong en oud mengt, blijven mensen geestelijk vitaler. Het geeft meer vreugde in het leven, mensen blijven langer gezond en maken daarbij minder aanspraak op het zorgapparaat.’

‘Zorgen over wonen is nu de voornaamste reden dat mensen bellen’, vertelde Fleur Kusters van MantelzorgNL bij RTL. ‘Als de mantelzorg er al is, is best wat mogelijk. Maar juist die situatie vóór zijn, blijkt op veel plekken moeilijk.’

Volgens haar zijn niet alle gemeentes in Nederland terughoudend in het meedenken bij mantelzorg of pre-mantelzorgwoningen. Maar het zijn er nu nog geen zeventig, veelal de kleine gemeentes. Vaak zetten (grote) gemeentes liever in op dat ene veelbelovende bouwproject van honderden ouderenwoningen, dan kralen rijgen met individuele (pre-)mantelzorgwoningen.

Van al die grootse bouwplannen komt alleen nog niets terecht. Afgelopen jaar slechts 3.000 van de benodigde 290 duizend ouderenwoningen. Terwijl er tienduizenden plekken – wie weet meer? – zijn die snel geschikt kunnen worden gemaakt voor een (pre-)mantelzorgwoning. En daarmee kunnen we met velen een serieuze bijdrage leveren aan het oplossen van de complexe woon-zorgpuzzel van onze vergrijzende maatschappij. De potentie is er, nu de wil nog.

Bron: De Volkskrant, 19 oktober 2024

]]>
Column in De Volkskrant, 12 oktober 2024 https://merelvanvroonhoven.nl/column-in-de-volkskrant-12-oktober-2024/ Mon, 14 Oct 2024 06:44:03 +0000 https://merelvanvroonhoven.nl/?p=3120 Column in De Volkskrant, 12 oktober 2024 Lees meer »

]]>

Op dit soort momenten schaam ik me dood dat ik Nederlander ben.’ Roy Grinwis diende in 2007 in Uruzgan. Woedend twittert hij over het besluit van het kabinet om beveiligers van Kamp Holland toch niet naar Nederland te halen: ‘De Afghanen die ons twintig jaar hebben bijgestaan, laten we keihard stikken onder de barbaarse Taliban.’

Dat PVV-bewindspersonen iedereen zonder Nederlands paspoort of met islamitische geloofsovertuiging als paria behandelen, wekt helaas geen verbazing meer. Maar dat het zogenaamd ‘keurige’ deel van het kabinet daarin meegaat, is verbijsterend. Oud-diplomaat en NSC-minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp ontpopt zich in zijn eerste honderd dagen tot een politicus met een wel heel wendbare geest, getuige zijn lege retoriek over ‘de hartverscheurende situatie van de Afghaanse meisjes’, tegelijkertijd het besluit verdedigend (‘waar heel goed over nagedacht was’) om de vaders en gezinnen van diezelfde meisjes toch niet te redden.

VVD-kamerlid Christianne van der Wal, minister in het kabinet dat toezegde de bewakers en hun families naar Nederland te halen, vraagt zich nu zelfs hardop af of deze groep ‘laag-geprioriteerden’ eigenlijk wel gevaar loopt.

Schaamteloos sluit ze zo haar ogen voor de ‘laag-geprioriteerde’ Farid, die na meerdere bedreigingen al drie jaar ondergedoken leeft onder een schuilnaam, op wisselende adressen, in armoede, geïsoleerd van zijn gezin. ‘Ik hoop dat jij nooit hoeft mee te maken wat ik nu meemaak’, zei hij tegen Trouw dat hem in het geheim sprak. Tien jaar lang bewaakte Farid, herkenbaar in een uniform met Nederlandse vlag, onze ambassade in Kabul. Ook direct na de machtsgreep van de Taliban bleef hij de ambassade trouw. De belofte dat Nederland hem later zou evacueren, bleek een leugen. Volgens Vluchtelingenwerk Nederland zijn inmiddels vijftien defensiebewakers vermoord die voor Nederland werkten.

Buitenlanders zijn goed genoeg als wij ze nodig hebben, om ons vege lijf te redden of om vuil werk voor ons te doen. Wederkerig is die relatie allerminst. Zodra deze mensen voor ons geen functie meer hebben, rest hen hetzelfde lot als een afgedankte wegwerpbeker: de vuilstort. Personeel als wegwerpproduct, we zijn als Nederland grootgebruiker, stelde ook de Adviesraad Migratie in zijn rapport Geen Derderangsburgers. De raad heeft grote zorgen over de omstandigheden waaronder tienduizenden arbeidsmigranten in Nederland werken, de uitbuiting en dakloosheid die velen treft, zoals deze week wederom bleek uit de telling van Hogeschool Utrecht en het Kansfonds. Of het nu gaat om Westlandse kassen, slachthuizen of de pakketindustrie, waarop de Arbeidsinspectie momenteel haar pijlen richt, de mensen-wegwerp-mentaliteit zit diep in de haarvaten van onze samenleving.

Met afgrijzen las ik woensdag het stuk in deze krant over de duizenden Afrikaanse dienstmeisjes die in Libanon op straat zijn gedumpt, toen de families waarvoor ze tegen een hongerloontje zorgden, de oorlog ontvluchtten. De meisjes zijn niets meer waard. Of toch? Om even de hond uit het achtergelaten huis te redden. ‘Ze maakten zich zorgen om de hond, niet om mij.’

Ja, maar dat is Libanon, hoor ik u denken, zo erg is het hier niet. Dat valt te bezien. Zolang wij in eigen land ons zand in de ogen laten strooien met een verzonnen asielcrisis en de ogen tegelijkertijd gesloten houden voor de mensonterende omstandigheden waarin arbeidsmigranten ons vuile werk opknappen, zijn wij geen haar beter dan de gastgezinnen in Libanon. Of dit harteloze kabinet.

Bron: De Volkskrant, 12 oktober 2024

]]>